زنان باردار مبتلا به ایدز
زنان بارداری که مبتلا به ایدز می‌باشند، باید حتما این بیماری را به پزشک خود بگویند، زیرا در صورت مخفی ماندن این مشکل، سلامت جنین آنها به خطر می‌افتد.
بیماری ایدز در دهه‌های اخیر شیوع بالایی در جوامع مختلف داشته است و راه‌های درمانی زیادی برای آن پیدا شده است تا سن مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری تا حدی بیشتر شود و درد و رنج بیماران در طول دوره بیماری کاهش یابد. اگرچه هنوز راه درمانی قطعی برای آن پیدا نشده است.
متاسفانه در جامعه ما، نگرش افراد نسبت به کسی که دچار بیماری ایدز شده است، مثبت نیست و به همین دلیل اکثر مبتلایان به این بیماری، از گفتن بیماری خود به دیگران و یا حتی پزشک خودداری می‌کنند.
به همین علت ذکر این نکته را لازم می‌دانیم که زن بارداری که مبتلا به ایدز می‌باشد، باید حتما این بیماری را با پزشک زنان خود در میان بگذارد، زیرا در صورت مخفی ماندن این مشکل، سلامت جنین خود را به خطر می‌اندازد.
با توجه به پیشرفت‌های قابل توجهی که در درمان بیماری ایدز در سال‌های اخیر صورت گرفته است زنان باردار مبتلا به ایدز، اگر درمان مناسب را در اسرع وقت دریافت کنند، می‌توانند تا حدی امیدوار باشند که این بیماری به نوزادشان انتقال پیدا نمی‌کند.
خوشبختانه امروزه تشخیص بیماری ایدز در مادران باردار در سه ماهه اول بارداری صورت می‌گیرد تا در صورت عدم آگاهی مادران، درمان های مربوطه و مراقبت‌های خاص را برای آنها انجام دهند.
اهمیت درمان ایدز در دوران بارداری
یک مادر مبتلا به ایدز می‌تواند ویروسHIV را به سه طریق به جنین خود انتقال دهد:
1- از طریق جفت، وقتی که هنوز جنین در داخل رحم قرار دارد .
2- از طریق خون و مایعات بدن مادر آلوده، هنگامی که جنین از رحم مادر خارج می‌شود و زایمان اتفاق می‌افتد.
3- از طریق شیر مادر آلوده در دوران شیردهی
طبق تحقیقات مشخص شده مادران بیماری که تحت درمان به موقع قرار گرفته‌اند، کمتر از یک درصد احتمال دارد که این بیماری را به نوزاد خود انتقال دهند، این در حالی است که اگر راهکارهای درمانی برای آنها انجام نگیرد، 125 درصد احتمال می‌رود که این بیماری را به نوزاد خود انتقال دهند.
مادرانی که داروهای ایدز را مصرف نمی‌کنند
اگر مادری در دوران بارداری به هر دلیلی داروهای ایدز را دریافت نکند (دلایلی مانند عدم آگاهی از وجود این بیماری در خود، ترس از بازگویی این بیماری نزد پزشک زنان و...) سلامت خود و جنین خود را به خطر می‌اندازد.
برای رفع مشکل عدم آگاهی زنان باردار از این بیماری، انجام آزمایش تشخیص ویروس HIV در سه ماهه اول بارداری انجام می‌گیرد که اگر این آزمایش وجود ویروس HIV را در مادر مثبت تشخیص دهد، اقدامات درمانی پس از سه ماهه اول بارداری شروع می‌شود.
در راستای این اقدامات درمانی، برنامه داروهای ضدویروسیAZT برای بیمار انجام می‌گیرد. در صورت لزوم، اقدامات درمانی دیگر متناسب با شرایط مادر و جنین برای فرد انجام می‌گیرد.
مادرانی که داروهای ایدز را مصرف می‌کنند
اگر مادری قبل از بارداری درمان را شروع کرده باشد، در دوران بارداری با نظر متخصص زنان می‌تواند راه‌های درمانی را ادامه دهد، زیرا قطع این روش‌های درمانی ممکن است ابتلای جنین به ویروس HIV را افزایش دهد.
پزشک متخصص با توجه به شرایط مادر ممکن است راهکار درمانی او را تغییر دهد و رژیم‌های AZT را برای او در پیش بگیرد تا احتمال انتقال این ویروس از مادر به جنین را کاهش دهد.
دیگر روش‌های درمانی ضد HIV و انتخاب صحیح روش زایمان، احتمال ابتلای جنین را به HIV تا حد زیادی کاهش می‌دهد، مثل تزریق داخل وریدی AZT در حین زایمان.
شیوه زایمان در مادران مبتلا به ایدز
مادران باردار مبتلا به ایدزی که در آزمایشات مشخص شده، تعداد کمی ویروس HIV در خون خود دارند می‌توانند با صلاحدید پزشک زنان و زایمان، نسبت به انجام زایمان طبیعی اقدام کنند.
در غیر این صورت به علت احتمال انتقال ویروس از خون مادر به جنین در حین زایمان طبیعی، زایمان سزارین برای مادران مبتلا به ویروس انجام می‌گیرد. برش در ناحیه پایین شکم مادر زده می‌شود و بدون تداخل جنین با خون و مایعات دادن کانال زایمانی مادر، نوزاد از رحم مادر خارج می‌شود.
در هر دو روش زایمان، داروهای AZT به صورت داخل وریدی به مادر تزریق می‌شود.هم جنین بعد از به دنیا آمدن نوزاد،AZT طی شش هفته پس از زایمان و هر روز چهار مرتبه به نوزاد تزریق می‌شود. هم چنین 6 تا 12 ساعت پس از تولد، نوزاد باید AZT را دریافت کند.
پزشک متخصص با صلاحدید خود و برآورد شرایط مادر و نوزاد می‌تواند از داروهای ضد HIV دیگری برای نوزاد استفاده کند.
تذکر: مصرف انواع داروهایی که برای بیماران مبتلا به ایدز تجویز می‌شود، برای مادران باردار مبتلا بی خطر نیست و ممکن است برخی از انواع آن، عوارض بلندمدتی را برای سلامت جنین داشته باشند.
تذکر: این فرهنگ باید در جامعه ایجاد شود که همه مبتلایان به ایدز، از راه‌های پر خطر مبتلا نشده اند و بسیاری از آنها تنها قربانی‌های ناآگاه بوده‌اند. بنابراین زنان مبتلا به ایدز این حق را دارند که اگر تمایل داشته باشند طعم شیرین مادر شدن را بچشند و رسانه‌ها باید آگاهی‌ها را به آنها بدهند که می‌توانند با رعایت راهکارهای درمانی مانع از ابتلای نوزادشان به ایدز شوند.
متخصصان زنان و زایمان هم باید شرایط این دسته از بیماران را درک کنند و تمام مراقبت‌های لازم را قبل و بعد از زایمان برای این دسته از مادران انجام دهند و این امیدواری را به آنها بدهند که می‌توانند فرزندانی سالم به دنیا بیاورند.
تذکر: اگرچه تغذیه نوزاد با شیر مادر به همه مادران توصیه می‌شود، اما شیر دادن مادرانی که HIV مثبت هستند، اصلا توصیه نمی‌شود و باید در اولین فرصت، شیر دادن به نوزاد خود را قطع کنند، چون ویروس HIV از طریق شیر می‌تواند به نوزاد انتقال پیدا کند. این مادران باید تحت نظر پزشک اطفال، بهترین گزینه را برای تغذیه نوزادان خود انتخاب کنند.
زهره لطیفی
بخش سلامت تبیان
مطالب مرتبط:
